مکانیزم انتقال پولی با تحولات حاصل در عرصه‎ اقتصادی، تاکنون به رویکرد های مختلفی تجهیز شده است. در این راستا، با معرفی و سپس به کارگیری اولین نسخه از مقررات سرمایه کمیته‎ بال، افق جدیدی در بحث مکانیزم انتقال پولی به تصویر کشیده شد و ابتدا بر نقش ایستای سرمایه بانک؛ و سپس بر نقش پویای این متغیر، تحت عنوان کانال سرمایه، تاکید شد. با این حال، پس از شکل ‎گیری و اعمال مقررات جدید سرمایه کمیته‎ بال، ضرورت تجدید نظر در کانال سرمایه، به عنوان یکی از جدیدترین کانال های مکانیزم انتقال پولی، مشاهده می شود. در حقیقت، به دلیل تاکید توافق نامه جدید بر رتبه های اعتباری در ارزیابی ریسک و تنظیم سرمایه مقرراتی، و رفتار و ویژگی های متفاوت روش ‎های رتبه بندی اعتباری قابل کاربرد تحت این مقررات، ضرورت بسط کانال سرمایه و تجهیز آن به رویکرد رتبه بندی، دور از انتظار نیست. از این رو در این مقاله، فرآیند فوق، با تاکید بر مدل برنامه ‎ریزی پویای رفتار یک بانک در بازار انحصار چند جانبه، مدل ‎سازی شده است؛ و نتایج، بیانگر نقش کلیدی رویکرد رتبه بندی اعتباری مورد استفاده در محاسبه‎ سرمایه مقرراتی، در کانال سرمایه مکانیزم انتقال پولی هستند.

ارزیابی دقیق مکانیسمهای انتقال پول، از مهم ترین ارکان سیاستگذاری پولی میباشد، زیرا مطالعه مکانیسم انتقال پولی علاوه بر شناسایی و تفکیک اثرات کانال های مختلف، میتواند اطلاعات مفیدی در خصوص سهم کانال های انتقال پول در اختیار سیاست گذاران قرار دهد. لذا در مطالعه حاضر نقش کانال های قیمت مسکن، قیمت سهام، نرخ ارز و اعتباری مورد بررسی قرار میگیرد. از طرفی باید توجه داشت که امکان انتقال غیرخطی سیاستهای پولی و تغییر رابطه بین متغیرها، به دلیل تغییرات ساختاری در طی زمان وجود دارد. لذا از روش MS-VAR که قابلیت زیادی در لحاظ کردن تغییرات ساختاری دارد، استفاده میشود. برای داده های تحقیق نیز از تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت مصرف کننده، حجم پایه پولی، شاخص قیمت زمین، شاخص قیمت بورس تهران، نرخ ارز غیررسمی و مانده تسهیلات اعطایی بانک ها به بخش خصوصی از فصل اول 1370 تا فصل چهارم 1394 استفاده میشود. نتایج تحقیق حاکی از این است در رژیم یک (سال های قبل از 1385)، کانال اعتباری در کوتاه مدت، کانال نرخ ارز در میانمدت و کانال قیمت مسکن در بلندمدت و در رژیم صفر (سال های بعد از 1385)، کانال اعتباری در کوتاه مدت، کانال قیمت مسکن در میانمدت و کانال قیمت سهام در بلندمدت بیشترین سهم را در انتقال آثار پول بر تولید داشته اند. از طرفی سیاستهای پولی در رژیم یک از طریق کانال نرخ ارز و در رژیم صفر از طریق کانال اعتباری بیشترین تأثیر را بر سطح قیمتها داشته اند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

از دهه 1990، مدل هایی که ریسک بازار در تئوری نوین پرتفولیو را برای مجموعه داراییهای اعتباری بکار گرفته اند، مورد توجه خاص قرار گرفته و مدل سازی پرتفولیوی اعتباری، جایگاه ویژه ای در مباحث علمی ایجاد و تکنیک های متعددی برای محاسبه ریسک اعتباری توسعه یافته است. بیشترین تحقیقات و تحلیل های علمی، مربوط به چهار مدل مطرح شده طی سالهای 1997 تا 1998 می باشند. در این مقاله، یکی از مدل های پرتفولیوی اعتباری به عنوان مدل ریسک اعتباری مضاعف، معرفی و تجزیه و تحلیل شده است.

ریسک جزء جدانشدنی صنعت بانکداری است. بانکداری اسلامی نیز به علت ماهیت خاص قراردادهای اسلامی، افزون بر ریسک های متداول بانکداری با ریسک های منحصر به فردی رو به رو است. از جمله ریسک های بسیار متداول در بانکداری، ریسک اعتباری است که روش ها و ابزارهای گوناگونی جهت اندازه گیری و مدیریت آن به کار برده شده است.سوآپ نکول اعتباری یکی از مهمترین انواع مشتقات اعتباری است که طی دو دهه گذشته به صورت وسیعی در بانکداری متداول با هدف مدیریت ریسک اعتباری، مورد استفاده قرار می گیرد. در مقاله حاضر با رویکرد فقهی به بررسی امکان استفاده از این مشتقه اعتباری در بانکداری اسلامی پرداخته شده و نشان داده شده که استفاده از آن به شیوه های گوناگون قابل تصحیح است.در مقاله حاضر فرضیه امکان تطبیق سوآپ نکول اعتباری با قراردادهای بیمه و ضمان بررسی و سرانجام بر اساس موازین فقه امامیه مورد تایید قرار گرفته است. همچنین با فرض سوآپ نکول اعتباری در قالب قرارداد جدید مورد توجه قرار گرفته و نشان داده شده که به جهت رعایت شرایط عمومی صحت معامله ها، تصحیح آن به عنوان عقد مستحدث نیز امکان پذیر است.

بسیاری از اقتصاددانان بر این دیدگاه که سیاست های پولی در کوتاه مدت بر بخش واقعی اقتصاد موثر است اتفاق نظر دارند؛ ولی اختلاف نظر آنها بر سر کانال های اثرگذاری و اهمیت نسبی آنها می باشد. هدف اصلی این تحقیق بررسی کانال های نرخ ارز، اعتباری و قیمت دیگر دارایی ها (شاخص قیمت مسکن) در ایران است.نتایج تجربی حاصل از تخمین روابط بین متغیرها، با استفاده از رویکرد خودرگرسیونی برداری ساختاری (SVAR) مبتنی بر داده هـای آمـاری 2Q 1368ـ1Q 1387 مورد بررسی گرفت. به طور کلی دریافتیم وقتی از نسبت سپرده قانونی به عنوان متغیر سیاستی استفاده شود، هم در میان مدت و هم در بلندمدت کانال نرخ ارز موثرترین کانال در انتقال سیاست پولی بر تولید ناخالص داخلی اسمی بوده است؛ ولی در کوتاه مدت نقش کانال شاخص قیمت مسکن در انتقال تغییرات حجم پولی موثرتر بوده است. در مدل دیگری که بدهی بانک ها به بانک مرکزی به عنوان متغیر سیاستی استفاده شده است در کوتاه مدت و میان مدت کانال شاخص قیمت مسکن موثرترین کانال در انتقال بوده است؛ ولی در بلندمدت هیچ یک از کانال ها در انتقال پولی نقشی نداشته اند.

انتشار اوراق بهادار اسلامی (صکوک) یکی از نوآوری های دهه اخیر است که فرصت های درخشانی را فراروی نظام مالی اسلامی گشوده است. بااین حال، این ابزارها با ریسک هایی مواجه هستند که ریسک اعتباری یکی از مهم ترین آنهاست. تاکنون قوانین مالی کشور (مصوبات شورای پول و اعتبار و شورای عالی بورس و اوراق بهادار) در تلاش بوده اند تا با ایجاد ضامن پرداخت تعهدات، ریسک اعتباری را برای سرمایه گذاران پوشش دهند. با پذیرش این مسئله که روش های متعددی برای مدیریت ریسک اعتباری وجود دارد، سؤال این مقاله آن است که کاربرد کدام روش اولویت بیشتری دارد؟ پژوهش های کتابخانه ای نشان می دهند که دو روش عمده دیگر در مدیریت ریسک اعتباری کاربرد اعتبارسنجی و سوآپ نکول اعتباری است. با این فرض که جبران خسارت ناشی از عدم بازپرداخت تعهدات، لازمه انتشار صکوک است و رکن ضامن و سوآپ نکول اعتباری می توانند این هدف را برآورده کنند. این مقاله پس از برشمردن معایب و مزایای هر یک از روش ها و اخذ دیدگاه خبرگان با روش تاپسیس، سوآپ نکول اعتباری را ابزار مناسبت تری نسبت به رکن ضامن در انتشار صکوک معرفی کرده است.

مسئله این مقاله بررسی تمایز میان توسل «حقیقی» و «اعتباری» است. این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی میان این دو نوع از توسل تمایز قائل شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد: توسل حقیقی و اعتباری حداقل از دو وجه اصلی با هم تفاوت دارند: 1) در توسل حقیقی، موجد و برانگیزاننده «واسطه»، خداوند متعال است؛ درحالیکه در توسل اعتباری، موجد و برانگیزاننده «واسطه»، انسان است. 2. در توسل حقیقی، در نفس مراجعه به واسطه، مفهوم تقرب به متقرَّب درج نشده، و مؤمن و کافر چنین توسلاتی دارند؛ درحالیکه در توسل اعتباری، در نفس مراجعه به واسطه، مفهوم تقرُّب به متقرَّب مندرج است. مهمترین نتیجه تحقیق عبارت است از: «تمایز نهادن میان توسل حقیقی و اعتباری» است؛ این تمایز، ضمن تبیین دقیقِ معنا و مفهوم توسل، برخی از معضلات ناشی از خَلط این دو قسم از توسل را نیز مرتفع خواهد کرد.